Miras Taksim Sözleşmesi ya da Miras Paylaşımı: Geçerlilik Şartları, Şekil ve Uygulama

Miras taksim sözleşmesi, birden fazla mirasçının, miras bırakanın terekesini kendi aralarında anlaşarak paylaştıkları, özel hukuk kaynaklı bir sözleşmedir. Bu sözleşme, çoğu zaman "miras paylaşımı" olarak adlandırılsa da, özünde terekede elbirliği mülkiyeti sona erdiren, tarafların serbest iradesine dayanan ve şekil şartlarına sıkı sıkıya bağlı bir hukuki işlemdir.

Miras Taksim Sözleşmesinin Geçerlilik Şartları

1. Yazılı Şekil Zorunluluğu (TMK m.676)

Miras taksim sözleşmesi, yazılı şekilde yapılmadıkça geçerli değildir. TMK m.676, bu şartı geçerlilik koşulu olarak öngörmüştür. Sözlü paylaşımlar, yazılı belge ile desteklenmedikçe hiçbir hukuki geçerlilik taşımaz.

📌 Tapuda işleme konu olacaksa (tapu devri gibi), bu taksim sözleşmesi resmî şekilde (noter ya da tapu memuru huzurunda) yapılmalıdır.

2. Tüm Mirasçıların Katılımı

Geçerli bir taksim sözleşmesi, ancak bütün mirasçıların imzasıyla düzenlenebilir.

• Tek bir mirasçının dahi katılmadığı taksim sözleşmesi tamamen geçersizdir.

• Vekâletle temsil mümkün olmakla birlikte, bu vekâletin noter tasdikli ve yeterli yetkiyi içermesi gerekir.

3. Mirasın Açılmasından Sonra Yapılmalıdır

Miras taksimi, ancak miras bırakanın vefatından sonra yapılabilir.

• Mirasçılık sıfatı, TMK m.599 gereği mirasçının ölümüyle kazanılır.

• Muris hayattayken yapılan "taksim" belgeleri, miras taksimi sayılmaz; bağış, muvazaa veya satış olarak değerlendirilir.

4. Taksime Konu Mal: Elbirliği Mülkiyetinde ve Paylaşılmamış Olmalı

Taksim sözleşmesi sadece henüz miras ortaklığından çıkmamış, yani üzerinde elbirliği mülkiyeti bulunan mallar için yapılabilir.

• Paylı mülkiyete geçirilmiş,

• Mirasçılardan biri adına tapuda tescil edilmiş mallar için sonradan yapılacak taksim sözleşmesi hukuki sonuç doğurmaz.

5. Tapuda Tescil Amacı Varsa: Resmî Şekil Şartı

Eğer taksim sözleşmesi tapuya sunulacaksa, resmî şekilde yapılması zorunludur:

• Noterde düzenleme şeklinde,

• Veya tapu müdürlüğü huzurunda imzalanmalıdır.

Yalnızca adi yazılı sözleşme ile tapuda devir yapılamaz.

Miras Taksim Sözleşmesinde Geçersizlik ve İptal Hâlleri

1. Aşırı Yararlanma (Gabin) ve Hakkaniyete Aykırılık

Taksim sözleşmesi, şeklen doğru yapılmış olsa dahi:

• Bir mirasçıya yok denecek kadar az pay bırakılmışsa,

• Bilinçli olarak bir mirasçının zafiyetinden faydalanılmışsa,

• Ortaya çıkan menfaat dağılımı açık dengesizlik yaratıyorsa;

📌 Borçlar Kanunu m.28 (gabin) uyarınca iptal davası açılabilir.

2. İrade Fesadı: Hile, İkrah, Hata

Baskı, aldatma, korkutma veya yanılgı hâllerinde de Borçlar Kanunu m.30 ve devamı maddeleri uyarınca sözleşme iptal edilebilir.

Miras Taksim Sözleşmesi Yaparken Nelere Dikkat Edilmeli?

• Tüm mirasçılar katılmalı, eksik imzalar sözleşmeyi geçersiz kılar.

• Yazılı yapılmalı, sözlü taksim hiçbir şekilde geçerli değildir.

• Taksime konu mallar elbirliği mülkiyetinde olmalı, paylı mülkiyetli mallar için taksim yapılamaz.

• Tapu işlemi yapılacaksa resmî şekle uyulmalıdır.

• Paylaşım adil olmalı, aksi takdirde iptal riski doğurur.

SONUÇ

Miras taksim sözleşmesi, mirasçılar arasındaki ihtilafları önlemek için önemli bir araçtır. Ancak bu sözleşmenin geçerliliği, şekil, tarafların iradesi ve terekedeki malların hukuki durumu gibi unsurlara sıkı sıkıya bağlıdır. Tüm şartlar eksiksiz yerine getirildiğinde, mirasçılar arasındaki hukuki ilişki netleşir, ileride çıkabilecek uyuşmazlıkların önüne geçilmiş olur.

🗓️ Hukuki danışmanlık alarak düzenlenen miras taksim sözleşmesi, hem mirasçıların hakkaniyete uygun paylaşım yapmasını sağlar hem de yargı süreci riski oluşmasını azaltır.

⚖️ Hukuki Sorularınız İçin Bizimle İletişime Geçebilirsiniz

Bu konuda daha fazla bilgi almak, kişisel durumunuzu değerlendirmek ya da görüşme talebinde bulunmak isterseniz bizimle doğrudan iletişim kurabilirsiniz.

WhatsApp üzerinden ulaşmak için tıklayın

(https://wa.me/905XXXXXXXXX)📞 Telefon: 0 5366519093📍